Dit zijn de trends en uitdagingen voor HR komend jaar

Ruim twee jaar nadat de Covid-19 pandemie uitbrak zijn de gevolgen nog steeds merkbaar. De prioriteitenlijst wordt sindsdien gedomineerd door thema’s die direct verband houden met de krapte op de arbeidsmarkt. In het jaarlijks onderzoek HR-Trends 2022-2023 van Berenschot worden al deze ontwikkelingen in kaart gebracht. Aan de hand van de onderzoeksresultaten geven we inzicht in de huidige situatie en toekomst van HR.

Werving & selectie, arbeidsmarktcommunicatie, employer branding en onboarding is topprioriteit binnen HR-beleid. Digitalisering wordt daarnaast als dé sleutel gezien voor de toekomst. De praktische vertaalslag naar een digitale organisatie blijkt alleen weerbarstig. De vraag die HR teams bezig houdt is ‘hoe richt je je organisatie en HR-beleid op een toekomstbestendige manier in?’ En ook ‘op welke manier spelen de HR-trends in 2023 een rol?’

HR Trends in 2023:

Werving, selectie en behoud van personeel belangrijkste thema’s

In 2019 -2020 (het pre-coronatijdperk) domineerde werving en selectie óók al de HR-beleidsagenda. De focus is sinds 2021 verschoven naar ontwikkeling, scholing, inzetbaarheid en talent management. Hoewel werving en selectie hierdoor op een tweede plaats kwam, was dat van korte duur. Sinds 2022 is het opnieuw nummer één op de HR beleidsagenda. De krapte op de arbeidsmarkt maakt dat deze twee prioriteiten elkaar opvolgen en nog steeds boven op de agenda staan. Niet alleen het werven en selecteren, maar ook het behouden en inzetbaar houden blijkt een uitdaging te zijn. Retentie wordt naar verwachting weer het belangrijkste thema in 2023.

Op plek drie van de HR-beleidsthema’s staat verzuim, arbeidsomstandigheden en gezondheid. Dit thema gaat hand in hand met het behouden van bestaand personeel. De top 3 thema’s zijn ongewijzigd hetzelfde gebleven sinds 2019, enkel de posities zijn onderling gemuteerd. Het thema rondom de schaarste van de arbeidsmarkt is niet alleen topprioriteit voor de HR-beleidsthema’s maar ook in de boardroom, volgens het Strategisch Trendrapport van Berenschot. Meer informatie hierover staat in ons eerder verschenen artikel over de top 3 thema’s in de boardroom.

Employee experience, medewerkers betrokkenheid en retentie is geklommen naar plek vier. Digitale ondersteuning van HR-processen handhaaft zich op plek vijf. Dit in verband met de grote schaal waarop medewerkers op afstand digitaal werken. Een Document Management Systeem helpt bij het optimaliseren en automatiseren van HR-processen, zodat je in de toekomst je taken sneller en beter kunt uitvoeren.

Digitale ondersteuning belangrijke HR trend 2022 – 2023

De dalende tendens van digitale ondersteuning van de HR-processen werd tijdens de Covid-19 pandemie doorbroken. Door de coronamaatregelen moesten we massaal thuiswerken, waardoor een snelle digitaliseringsslag voor veel organisaties nodig was. Organisaties die voorheen afwachtend tegenover digitalisering stonden, werden geconfronteerd met een nieuwe werkelijkheid. Er was geen ontkomen meer aan.

De uitspraak van de CEO van Microsoft dat zij in twee maanden tijd twee jaar digitale transformatie doorgemaakt hebben, is tekenend voor de ontwikkeling die veel organisaties hebben doorgemaakt.

Strategisch thema binnen directie
Uit het onderzoek blijkt dat digitalisering één van de strategische onderwerpen is die het meeste aan bod komen in de directiekamer, samen met innovatie en de arbeidsmarkt. De vertaalslag van digitalisering naar het HR-beleid lijkt echter nog ver te zoeken. De impact van digitalisering op het personeelsbeleid daalt in 2022 zelfs naar de één-na-laatste plaats op de prioriteitenlijst. En dat terwijl robotisering de trend is die veel impact heeft op de wereld van morgen. Het blijkt vooralsnog dus een uitdaging om de strategie om te vormen naar een praktische invulling van digitalisering en automatisering. En dat terwijl de digitaliseringskansen voor HR oneindig zijn…

Digitale ondersteuning HR-processen
Hoewel digitalisering nog geen topprioriteit vormt op de HR-agenda, zien we wel meer aandacht voor de digitale ondersteuning van HR-processen. Vorig jaar was dit één van de sterkste stijgers door de impact van de pandemie en het thuiswerken. Nu handhaaft het zich op plek vijf in het prioriteitenlijstje. Het blijft dus een belangrijk punt van aandacht voor organisaties om HR-processen zo goed mogelijk te faciliteren.

“Natuurlijk gaat het om veel meer aspecten, maar het is goed om je te realiseren dat de wijze waarop je medewerkers ondersteunt invloed heeft op de employee experience.”
Onderzoek HR-Trends 2022-2023

Bovenstaande uitspraak geeft weer hoe digitalisering samenhangt met prioriteit nummer vier in de ranking van de HR-beleidsthema’s: employee experience. Dit thema staat namelijk onverminderd hoog op de agenda. Het digitaliseren en daarmee het automatiseren van bepaalde werkzaamheden tilt de werkervaring van een medewerker naar een hoger niveau.

Een goede manier om dit in te richten is met een Document Management Systeem, zoals DigiOffice. Personeelsinformatie is vaak opgeslagen op meerdere plekken en in verschillende systemen. Het ontbreekt dan aan een totaaloverzicht. Met een Document Management Systeem werk je vanuit één centraal systeem waar alle informatie en documenten aan toegevoegd, verwerkt, uitgelezen en gearchiveerd kunnen worden. En door middel van geautomatiseerde werkstromen zorg je ervoor dat veel handmatige handelingen niet meer nodig zijn. Daardoor heb je een kleinere foutmarge en krijg je meer gedaan in minder tijd. In de huidige, krappe arbeidsmarkt is dat onmisbaar. Je kunt je eigen medewerkers namelijk efficiënter inzetten en zij zullen zich ook meer kunnen richten op hun kerntaken.

Daarnaast richt je een Document Management Systeem eenvoudig in volgens de meest recente Europese privacywetgeving, de AVG. Op HR-afdelingen is er een grote hoeveelheid persoonsgegevens en de privacy van je medewerkers moet gewaarborgd worden. Het is dan ideaal om een systeem te hebben die de eisen uit de wetgeving faciliteert en informatie op de juiste manier beveiligt.

Werving & selectie

Veel organisaties verwachten groei, maar daar zijn wel de juiste mensen voor nodig. Het werven en selecteren van de juiste medewerkers blijft een belangrijke voorwaarde om groei te realiseren. Er is met name een grote vraag naar hoger en technologisch opgeleid personeel. Vorig jaar kampte al meer dan de helft van de organisaties met wervingsproblemen, welke dit jaar is gestegen tot een hoogtepunt van 88 procent. Dit probleem blijft naar verwachting in 2023 aanhouden. Door economische en demografische ontwikkelen is er sprake van krapte op de arbeidsmarkt.

De omgeving van organisaties verandert sneller dan ooit. In hoeverre een organisatie hierop succesvol kan inspelen, hangt onder meer af van de competenties en motivatie van de medewerkers. Uit het onderzoek komt naar voren dat een heldere HR-strategie die vervlochten is met organisatiedoelstellingen, richting geeft aan managementkeuzes omtrent personeel.

De effecten van Covid-19 op de HR-agenda

Wat is het effect van Covid-19 op de huidige verwachtingen van HR-professionals in Nederland? In hoeverre zijn de prioriteiten op de HR-agenda nog aan veranderingen onderhevig, als gevolg van de crisis en (blijvende) nieuwe werkvormen?

De coronacrisis is er één van de buitencategorie. De impact van corona op het HR-beleid is dus na twee jaar beperkt gebleven. Het bleek uiteindelijk mee te vallen. De top drie is vrijwel ongewijzigd gebleven. Welk HR-thema heeft dankzij de pandemie een hogere prioriteit gekregen?

Digitale ondersteuning van HR-processen: het werken op afstand vraagt om een digitaliseringsslag voor veel organisaties. Hierdoor is het belang van digitale ondersteuning van HR-processen toegenomen de afgelopen jaren.

Is hybride werken de toekomst?

Ten slotte is er onderzocht naar het thuis werken. Door de pandemie wordt er meer thuis gewerkt. 57 procent van de organisaties biedt zelfs actief mogelijkheden aan om thuiswerken neer te zetten als mogelijkheid. Als het verplichte thuiswerken verdwijnt, komt het vraagstuk van plaats- en tijdonafhankelijk werken op de agenda. Ruim zestig procent van de HR-professionals stelt dat hun organisatie flexibeler is geworden wat betreft werktijden. Collega’s zijn steeds vaker op een andere locatie of ander tijdstip aan het werk.

Covid heeft diepe sporen achtergelaten bij menig organisatie. De werkwijze is daardoor volledig anders geworden. Digitaal werken wordt gecombineerd met hybride werkvormen.

Lees meer over de nieuwe spelregels op de arbeidsmarkt: hybride werken.

Aan de slag met HR-trends in 2022 en 2023

2023 wordt wederom een bewogen jaar. De arbeidsmarkt is volop in beweging. Het aantrekken van nieuw personeel en het behouden van bestaand personeel door middel van het verbeteren van de arbeidsomstandigheden blijft een uitdaging, gezien de krappe arbeidsmarkt en stijgende ‘war for talent’.

Tegelijkertijd vraagt de digitalisering net zoveel aandacht, zodat de HR-processen niet onnodig door de nasleep van de Covid-19 pandemie beïnvloed worden. En zodat je de mensen in je organisatie optimaal benut. Mensen zijn schaars, dus zet ze efficiënt in. Laat ze geen onnodige, handmatige handelingen uitvoeren, maar zorg ervoor dat ze zich kunnen focussen op hun kerntaken. Een hele kluif. Dit vraagt om planning, organisatie en overzicht.

Een document management systeem helpt je om op een overzichtelijke en gestructureerde manier aan de slag te gaan met de HR-trends. In dit artikel lees je meer over hoe je je processen automatiseert met digitale workflows. Zie ook praktijkvoorbeeld 5, voor het verwerken van ziektemeldingen en betermeldingen.